
De Europese keuze: Wat voor ondernemerschap willen we hier hebben?
Europa heeft een probleem. De groei van de arbeidsproductiviteit blijft ten opzichte van de VS (ver) achter en ook het start- en scaleupklimaat is aan onze kant van de oceaan ongunstiger. De ‘’EU Startup and Scaleup Strategy’’ biedt het begin van een Europees antwoord, maar lijkt sterk gebaseerd op het Silicon Valley-model voor ondernemerschap. Dit model komt ook met een prijs. Jip Leendertse, Erik Stam en Jan Jacob Vogelaar stellen de fundamentele vraag: ‘Wat voor ondernemerschap willen we in Europa?’
Inleiding
Nobelprijswinnaar Paul Krugman stelde ooit: “Productivity isn’t everything, but, in the long run, it is almost everything”. Dit geldt zeker als je met een krimpende beroepsbevolking het huidige welvaartsniveau wilt handhaven of verhogen. Het is dan ook niet gek dat het Draghi-rapport de noodklok luidde over de groeiende productiviteitskloof tussen Europa en de Verenigde Staten.
Eén van de oorzaken? Een gebrek aan groeigericht ondernemerschap in Europa. Dat laatste staaft Draghi met cijfers over het aantal Europese unicorns, zijnde niet-beursgenoteerde bedrijven met een waardering van meer dan 1 miljard dollar. Dit aantal blijft substantieel achter bij de VS en China[1] (Draghi, 2024). Bijkomend probleem: van de unicorns die er wel in Europa zijn opgericht, verplaatst een aanzienlijk deel hun hoofdkantoor naar de VS (Testa et al., 2022). Draghi zegt dat radicale verandering de enige oplossing is voor Europa. Eén van de nieuwe initiatieven van de Europese Commissie (2025a) om hier invulling aan te geven is de EU Startup and Scaleup Strategy.
[....]